Pora na len, lyocell i poliamid... Jak się zachowują, gdy stają się obiciem naszej kanapy lub narożnika?
W kolejnym wpisie dotyczącym włókien, z których wytwarza się tkaniny i dzianiny meblowe, chciałbym omówić len, lyocell i poliamid.
LEN (ang. LINNEN, symbol LI)
Według podręcznika "Materiałoznawstwo włókiennicze"
(Praca zbiorowa, WPL, Warszawa 1963) najdawniejsze ślady lnu pochodzą z okresu
3300 lat p.n.e.
Tkaniny lniane, były bardzo powszechne i odgrywały bardzo ważną
rolę w średniowieczu.
Ponieważ mówimy o włóknie pochodzenia roślinnego, musimy
pamiętać, że 80% włókna lnu, to celuloza.
Fot.1 Len (zdjęcie ze strony: www.orphica.pl)
Tu warto pamiętać o cechach celulozy.
Istotne z punktu widzenia pielęgnacji i czyszczenia materiałów
wykonanych z lnu, mogą okazać się informacje, że działając kwasami na celulozę,
powodujemy jej hydrolizę. W wyniku tego procesu cząsteczki celulozy rozpadają
się.
Tkanina ulega uszkodzeniu. Im wyższa temperatura i większe
stężenie kwasu, tym efekty będą szybciej zauważalne.
Materiały z lnu zostaną
osłabione również, gdy podziałamy na nie wodą utlenioną, wodą chlorową (np.
wybielacze) lub nadmanganianem potasu.
Promienie słońca powodują utlenianie się celulozy. Jest to
proces powolny ale przejawia się w przypadku lnu jego żółknięciem i osłabieniem
materiału.
Len ma bardzo dobrą przewodność cieplną. Dlatego daje uczucie
chłodu. Posiada wysoką higroskopijność. Potrafi wchłonąć do 25% pary wodnej.
Sprawia to duże problemy, w czasie czyszczenia materiałów lnianych. Mimo
wysokiej higroskopijności trudno się go barwi. Często pozostaje niedobarwiony.
W miejscach stałych zgięć materiału, ma tendencję do łamania
się.
Ulega degradacji w długotrwałej wilgoci.
Do jego zalet będzie należała wysoka wytrzymałość na
rozciąganie, odporność na grzyby, bakterie i mole (niszczy drobnoustroje na
skórze), jest przyjazny dla skóry, nie uczula, nie elektryzuje się (nie
pillinguje- nie mechaci się) i nie kurczy.
Fot.2 Tkanina lniana (zdjęcie ze strony:www.lnianysklep.pl)
Jak wszystkie materiały pochodzenia naturalnego, te również, nie
należą do najtańszych.
LYOCELL (ang. LYOCELL, symbol CLY / TENCEL, symbol TEN)
Włókna celulozowe trzeciej generacji, pochodzenia sztucznego. Czasami możemy
natrafić na te tkaniny lub dzianiny (szczególnie
w pokrowcach materaców) pod nazwą Tencel. Nazwa ta pochodzi od nazwy amerykańskiego producenta materiałów z włókna lyocell.
Fot.3 Lyocell tkaniny (zdjęcie ze strony: www.wisegeek.org)
Mimo, że jest to materiał pochodzenia celulozowego, w trakcie
produkcji tych włókien, w przeciwieństwie do produkcji wiskozy, nie powstają produkty uboczne, szkodliwe dla środowiska naturalnego.
Fot.4 Tencel, to nazwa amerykańskiego producenta tkanin z włókien lyocell (zdjęcie ze strony free-stock-illustration.com)
Lyocell posiada wysoką
gładkość, połysk i jest niezwykle przyjemny w dotyku. Włókno jest bardzo
wytrzymałe, nie rozciąga się i doskonale się barwi.
Ze względu na pochodzenie włókien lyocell, materiały należy czyścić ostrożnie. Wybielacze (woda
chlorowa), kwasy, woda utleniona, nadmanganian sodu, oraz promienie
słoneczne mają zły wpływ na ich kondycję.
Fot.5 Pokrowiec materaca wykonany z włókna lyocell (zdjęcie ze strony www.fibre2fashion.com)
Z punktu widzenia materiałów obiciowych mebli, cechą mało
pożądaną, jest wysoka higroskopijność włókien lyocell. Podobnie jak w przypadku bawełny, lnu itd. sprawia ona duże problemy w
trakcie usuwania plam. Spowodowane jest to pochłanianiem przez włókna płynów,
razem z zabrudzeniami (wino, kawa, herbata, napoje owocowe itd.).
POLIAMID (ang. POLYAMID, symbol
PA / NYLON symbol NY)
W tym wpisie, z włókien syntetycznych omawiamy włókna
poliamidowe, czasami nazywane nylonem. Charakteryzują się one, podobnie jak
wszystkie włókna syntetyczne, wysoką hydrofobowością. Higroskopijność wynosi
tylko 5%. To więcej niż w przypadku poliakrylów, poliestrów lub polipropylenów, ale
wystarczy aby uznać, że tkaniny z tego włókna czyszczą się stosunkowo łatwo.
Ze względu na elektrostatykę tkaniny poliamidowe przyciągają zabrudzenia i mechacą
się. W dotyku są dość twarde i nieprzyjemne. W przypadku
odzieży ma to większe znaczenie, niż w tkaninach meblowych.
Pod wpływem światła słonecznego poliamid żółknie.
Z zalet poliamidu, należy wymienić łatwość barwienia, bardzo wysoką
odporność mechaniczną, odporność na ścieranie i najwyższą ze wszystkich włókien na zginanie, oraz wysoką
sprężystość (materiały te nie gniotą się).
Fot.6 Tkanina z włókien poliamidowych (zdjęcie ze strony www.mosqa.com.pl)
Tkaniny i dzianiny poliamidowe łatwo się czyszczą. Najtrudniej
radzą sobie z tłuszczami.
Fot.7 Tkanina SUN (92%-poliester, 8%-poliamidu). Tkanina została zabrudzona winem, olejem oraz długopisem. Wszystkie zabrudzenia zostały usunięte przy pomocy gąbki, wody i szarego mydła. Efekty czyszczenia widoczne na zdjęciu.
Są odporne na kwasy organiczne i zasady. Takie kwasy jak
mrówkowy, fenolowy, krezolowy, oraz kwasy mineralne i środki utleniające,
powodują rozkład włókien poliamidowych.
Włókna te bardzo szybko schną, stąd ich szerokie zastosowanie np. w
strojach kąpielowych lub odzieży sportowej.
Z włókien omawianych w tym wpisie, poliamid jest najtańszy.
Pozostał nam jeszcze jeden-ostatni wpis z cyklu "włókna, z których wykonuje się tkaniny i dzianiny tapicerskie". Zapraszam wkrótce.
Piąteczka )
Tkanina lniana sprawdzi się nie tylko jako wspaniały obrus. Moim zdaniem o idealny materiał na ubrania. Sama mam w swojej szafie kilka sukienek lnianych, które sama uszyłam z wykorzystaniem tkanin ze sklepu https://linenpartner.pl/oferta/tkaniny-lniane-4.
OdpowiedzUsuń