Co z tym drewnem? Co powinienem wiedzieć przed zakupem mebli drewnianych?

Jakie cechy drewna mają dla nas znaczenie i co powinniśmy wiedzieć na temat mebli drewnianych przed ich zakupem.

Musimy sobie zdawać sprawę, że gatunków drewna jest tyle samo ile gatunków drzew. Naprawdę imponująca ilość. Zależnie od pochodzenia drewna, będzie ono miało różne cechy. Pamiętajmy, że drzewo rośnie dziesiątki lat. W usłojeniu odbicie znajdą te wszystkie suche i mokre lata, brak lub nadmiar słońca, silne podmuchy wiatru, sąsiedztwo innych drzew, śnieg i jego brak, historie toczące się wokół, jak działania wojenne, powodzie, susze. Świadek tych zdarzeń wszystko to skrzętnie zapisuje w swoim rysunku aby opowiedzieć nam o tym, kiedy tylko usiądziemy przy naszym meblu. 

           

To, co nas, użytkowników mebli,  może interesować, to: twardość drewna, barwa i rysunek, zapach i połysk oraz paczenie się drewna.

- Twardość drewna. Będzie miała wpływ na trwałość mebli, wytrzymałość  łączeń elementów mebli, odporność powierzchni na zarysowania – krótko mówiąc na to, jak szybko na meblu pojawią się ślady użytkowania. Warto wiedzieć, że te bardziej miękkie gatunki drewna, to prawie wszystkie iglaste np. sosna, świerk oraz niektóre liściaste np. brzoza, olcha. Te twarde to raczej same liściaste np. buk, jesion, dąb. Wysoką twardość posiadają również drewna z importu takie jak np. mango, akacja, kauczukowiec, heban.

Fot.3 Blat stołu z desek dębowych.

 - Barwa i rysunek. To wyłącznie  kwestia estetyki, tego co nam się podoba lub nie. Usłojenie może być bardziej lub mniej wyraźne. Rysunek będzie zależał od gatunku drewna oraz jego przekroju. Drewno cięte przez środek (przekrój promieniowy) będzie miało biegnące do siebie równolegle słoje (linie). W przekroju stycznym rysunek będzie bardziej fantazyjny, kwiecisty. W przekroju poprzecznym widoczne będą słoje lub ich fragmenty. Na barwę i rysunek złożą się również sęki, przebarwienia, zawirowania i skręt usłojenia. Im bliżej równika rosło drzewo, tym bardziej wyraźnie widoczne będą przebarwienia. Rysunek dwóch kawałków  drewna jest praktycznie niepowtarzalny. Nie jest to wadą a cechą, która podkreśla naturalne pochodzenie materiału.  

 

 

Fot.4 i 5 Deski dębowe z różnym usłojeniem oraz fragment mebla drewna palisander indyjski z wyraźnymi przebarwieniami.

Fot.6  Deska z przekroju promieniowego. Słoje (linie) biegną do siebie równolegle. 

Fot.7 Czoło szuflady z przekroju stycznego. Kwiecisty rysunek.

- Suche drewno nie posiada zapachu i połysku. To, co wyczuwamy, gdy meble drewniane trafią do naszego wnętrza, to zapach wosków, olejów, lakieru.  Zapach drzewa mokrego pochodzi od soków, płynów, żywic. Podczas procesu suszenia płyny te wysychają. Istnieją gatunki drewna, które utrzymują zapach nieco dłużej np. cedr i jałowiec. Połysk uzyskujemy poprzez obróbkę np. szlifowanie powierzchni drewna oraz wykończenie jej np. lakierem lub woskiem.  W niektórych gatunkach drewna można spotkać błyszcze. Są to przecięte promienie rdzeniowe, które układają się w nieregularny, czasami zaskakujący sposób i wyglądają trochę jak rozstępy. Ci z nas, którzy mają mniejsze doświadczenie w obcowaniu z meblami z drewna, mogą uznać błyszcze za wadę. Jest to jednak naturalna cecha. Szczególnie dobrze widoczna w drewnie dębowym. Nawet na laminatach, które mają za zadanie imitować dąb znajdziemy imitację błyszczy.

Fot. 8, 9, 10, 11, 12 Błyszcze. Drewno dębowe.

Fot. 13, 14 Imitacja błyszczy na laminatach imitujących drewno dębowe.

- Paczenie się drewna wynika z jego higroskopijności. Drewno generalnie jest odporne na wodę i płyny. Pod wpływem zmiany wilgotności, która  zmienia się również przy zmianie temperatury, w różnych swoich przekrojach, drewno zmienia w różnym stopniu swoje wymiary. To jest właśnie paczenie. Czasami widzimy, że drzwiczki naszych mebli drewnianych po pewnym czasie nie „wchodzą” lub ocierają się przy zamykaniu. Dobrze aby w meblach drewnianych na zawiasach była możliwość przeprowadzenia regulacji drzwiczek lub aby nie były one ściśle pasowane.  Czasami jakieś płyciny frontów pokażą nam nie wykończone, niewybarwione fragmenty, które do tej pory były ukryte. Czasami wieńce, blaty potrafią z tego powodu pęknąć na łączeniu dwóch ramiaków, desek. Im większy kawałek drewna, szczególnie w przekroju stycznym, tym bardziej widoczne będą efekty paczenia. Z tego powodu czasami lepiej wybierać meble, których elementy są klejone z wielu desek. Paczenie jest również naturalną cechą drewna. Pęknięcia mogą być efektem złego pielęgnowania (np. przy olejowanej powierzchni traktowanie drewna mokrą szmatką) lub złym przygotowaniem drewna przez producenta (niewłaściwie wysuszone lub mokre drewno).

Fot. 15 Pęknięty pień.

Fot. 16, 17, 18, 19 Elementy mebli z drewna klejonego. Klejenie drewna ma zapobiegać paczeniu oraz pękaniu drewna.

Na meble drewniane decydujmy się tylko wówczas, gdy akceptujemy powyższe cechy i znajdujemy w tym piękno i  radość. Gdy umiemy czerpać z naturalnych cech drewna i wsłuchiwać się w historie opowiadane nam przez nie, przy każdym kontakcie z naszym stołem, komodą, szafką, witryną.

W innym przypadku lepiej decydować się na inne materiały, o których napiszę wkrótce.

W kolejnym moim poście opowiem o  sposobach wykończenia powierzchni oraz o tym, co się z tym wiąże, czyli o sposobach pielęgnacji mebli drewnianych.